[XVII – LUẬN VỀ BÁNH XE GIÁO PHÁP] «Dhammacakkakathā»
1. [159] ‘Như vầy tôi nghe. Có một thời Thế Tôn cư trú ở Bārāṇasi … [như kinh ở Luận XVI]…
… Từ đó Koṇḍañña có tên Aññātar Koṇḍañña – Koṇḍañña người đã thực sự hiểu! (S v 420).
2. ‘Có sự thực cao cả này về khổ đau’: này các tỳ kheo, những điều từ trước chưa từng nghe như kiến giải khởi lên, trí khởi lên, tuệ khởi lên, minh trí khởi lên, ánh sáng khởi lên trong Ta.
3. Kiến giải khởi lên: theo nghĩa nào?Trí khởi lên: theo nghĩa nào? Tuệ khởi lên: theo nghĩa nào? Minh trí khởi lên: theo nghĩa nào? Ánh sáng khởi lên: theo nghĩa nào?
Kiến giải khởi lên theo nghĩa thấy rõ. Trí khởi lên theo nghĩa điều được biết tới. Tuệ khởi lên theo nghĩa hành vi hiểu biết. Minh trí khởi lên theo nghĩa thấu rõ. Ánh sáng khởi lên theo nghĩa hào quang.
4. Kiến giải là một trạng thái, nghĩa như là thấy rõ của nó là một nghĩa. Trí là một trạng thái, nghĩa như là điều được biết tới của nó là một nghĩa. Tuệ là một trạng thái, nghĩa như là hành vi hiểu biết của nó là một nghĩa. <Minh trí là một trạng thái, nghĩa như là hiểu rõ của nó là một nghĩa.> Ánh sáng là một trạng thái, nghĩa như là hào quang của nó là một nghĩa. Năm trạng thái này [và] năm nghĩa có khổ đau làm nền tảng cho chúng, có sự thực làm nền tảng cho chúng, có sự thực làm đối tượng cho chúng, có sự thực làm lãnh vực cho chúng, được sự thực tạo thành, được sự thực bao gồm, được xây dựng trên sự thực, đứng trên sự thực, được thiết lập trên sự thực.
Bánh Xe Giáo Pháp: Bánh Xe Giáo Pháp theo nghĩa nào?
Ngài bắt đầu chuyển vận Giáo Pháp và [Giáo Pháp đó tự nó là] Bánh Xe, như vậy nó là Bánh Xe Giáo Pháp. Ngài bắt đầu chuyển vận Bánh Xe và [cũng như chuyển vận] Giáo Pháp, như vậy nó là Bánh Xe Giáo Pháp. Ngài bắt đầu chuyển vận bằng Giáo Pháp, như vậy… Ngài bắt đầu chuyển vận bằng hành trì Giáo Pháp,* như vậy… Đứng trong Giáo Pháp, Ngài bắt đầu chuyển vận, như vậy… Đã an trú trong Giáo Pháp, Ngài bắt đầu chuyển vận, như vậy… [Làm cho người khác] an trú trong Giáo Pháp, Ngài bắt đầu chuyển vận, như vậy… Đã làm chủ được Giáo Pháp, Ngài bắt đầu chuyển vận, như vậy… [Làm cho người khác] làm chủ được Giáo Pháp, Ngài bắt đầu chuyển vận, như vậy… [160] Đạt mức tối thượng trong Giáo Pháp, Ngài bắt đầu chuyển vận, như vậy… [Làm cho người khác] đạt mức tối thượng trong Giáo Pháp, Ngài bắt đầu chuyển vận, như vậy… Đạt sự tự tin hoàn toàn ở Giáo Pháp, Ngài bắt đầu chuyển vận, như vậy… [Làm cho người khác] đạt sự tự tin hoàn toàn ở Giáo Pháp, Ngài bắt đầu chuyển vận, như vậy… Tôn kính Giáo Pháp, Ngài bắt đầu chuyển vận, như vậy… Kính trọng Giáo Pháp, Ngài bắt đầu chuyển vận, như vậy… Qúi trọng Giáo Pháp, Ngài bắt đầu chuyển vận, như vậy… Cung kính Giáo Pháp, Ngài bắt đầu chuyển vận, như vậy… Tôn trọng Giáo Pháp, Ngài bắt đầu chuyển vận, như vậy… Có Giáo Pháp làm cờ, Ngài bắt đầu chuyển vận, như vậy… Có Giáo Pháp làm lọng, Ngài bắt đầu chuyển vận, như vậy… Có Giáo Pháp ưu thắng, Ngài bắt đầu chuyển vận, như vậy… và có Giáo Pháp sẽ không bị một sa môn nào, brahmin nào, chư thiên nào, Māra nào, Brahmā nào hay bất cứ ai trong thế giới này chận đứng được, như vậy nó là Bánh Xe Giáo Pháp.
* dhammacariyāya: hành trì Giáo Pháp
5. Năng lực gây ảnh hưởng của tín là Giáo Pháp và Ngài bắt đầu chuyển vận Giáo Pháp ấy, như vậy nó là Bánh Xe Giáo Pháp. Năng lực gây ảnh hưởng của tấn là Giáo Pháp và Ngài bắt đầu chuyển vận Giáo Pháp ấy, như vậy nó là Bánh Xe Giáo Pháp. Năng lực gây ảnh hưởng của niệm… Năng lực gây ảnh hưởng của định… Năng lực gây ảnh hưởng của tuệ là Giáo Pháp và Ngài bắt đầu chuyển vận Giáo Pháp ấy, như vậy nó là Bánh Xe Giáo Pháp.
Tín lực là Giáo Pháp và Ngài bắt đầu chuyển vận Giáo Pháp ấy, như vậy nó là Bánh Xe Giáo Pháp. Tấn lực… Niệm lực… Định lực… Tuệ lực … như vậy nó là Bánh Xe Giáo Pháp.
Yếu tố tạo thành giác ngộ của niệm là Giáo Pháp và Ngài bắt đầu chuyển vận Giáo Pháp ấy, như vậy nó là Bánh Xe Giáo Pháp. Yếu tố tạo thành giác ngộ của đi tìm sự thật… Yếu tố tạo thành giác ngộ của tinh tấn… Yếu tố tạo thành giác ngộ của hỉ… Yếu tố tạo thành giác ngộ của tĩnh lặng… Yếu tố tạo thành giác ngộ của định… Yếu tố tạo thành giác ngộ của bình thản [161]… như vậy nó là Bánh Xe Giáo Pháp.
Chánh kiến là Giáo Pháp và Ngài bắt đầu chuyển vận Giáo Pháp ấy, như vậy nó là Bánh Xe Giáo Pháp. Chánh tư duy… Chánh ngữ… Chánh hành… Chánh mạng… Chánh tinh tấn… Chánh niệm… Chánh định… như vậy nó là Bánh Xe Giáo Pháp.
Các năng lực gây ảnh hưởng theo nghĩa ưu thắng là Giáo Pháp và Ngài bắt đầu chuyển vận Giáo Pháp ấy, như vậy nó là Bánh Xe Giáo Pháp. Các lực theo nghĩa không thể lay chuyển được… Các yếu tố tạo thành giác ngộ theo nghĩa lối thoát… Đạo lộ giải thoát theo nghĩa nguyên nhân… Các nền tảng của quán niệm theo nghĩa thiết lập… Các chánh tinh tấn theo nghĩa nỗ lực… Các nền tảng của thần thông (con đường đến uy lực) theo nghĩa thành tựu… Các sự thực theo nghĩa chân như (hiện thực) là Giáo Pháp và Ngài bắt đầu chuyển vận Giáo Pháp ấy, như vậy nó là Bánh Xe Giáo Pháp.
Tĩnh lặng theo nghĩa không phân tâm là Giáo Pháp và Ngài bắt đầu chuyển vận Giáo Pháp ấy, như vậy nó là Bánh Xe Giáo Pháp. Quán thực tánh theo nghĩa quán tưởng… Tĩnh lặng và quán thực tánh theo nghĩa tác dụng (hương vị) duy nhất… Sóng đôi theo nghĩa không vượt quá là Giáo Pháp và Ngài bắt đầu chuyển vận Giáo Pháp ấy, như vậy nó là Bánh Xe Giáo Pháp.
Thanh lọc giới theo nghĩa chế ngự là Giáo Pháp và Ngài bắt đầu chuyển vận Giáo Pháp ấy, như vậy nó là Bánh Xe Giáo Pháp. Thanh lọc tâm theo nghĩa không tán loạn… Thanh lọc quan điểm sai lạc theo nghĩa thấy rõ… Giải thoát theo nghĩa được tự tại… Minh trí theo nghĩa hiểu rõ… Tiêu dao theo nghĩa dứt bỏ… [162] … Trí đoạn diệt theo nghĩa cắt đứt… Trí về không sanh khởi theo nghĩa an tịnh là Giáo Pháp và Ngài bắt đầu chuyển vận Giáo Pháp ấy, như vậy nó là Bánh Xe Giáo Pháp.
Theo nghĩa nguồn gốc, hăng hái là Giáo Pháp và Ngài bắt đầu chuyển vận Giáo Pháp ấy, như vậy nó là Bánh Xe Giáo Pháp. Theo nghĩa nguồn sanh khởi, suy xét… Theo nghĩa kết hợp, xúc… Theo nghĩa nơi gặp gỡ, cảm giác… Theo nghĩa đứng hạng nhất, định … Theo nghĩa ưu thắng, niệm… Theo nghĩa cao nhất, tuệ… Theo nghĩa là cốt lõi (hương vị), giải thoát… Theo nghĩa cứu cánh, nibbana vốn hợp nhất với bất tử là Giáo Pháp và Ngài bắt đầu chuyển vận Giáo Pháp ấy, như vậy nó là Bánh Xe Giáo Pháp.
6. ‘Sự thực cao cả này về khổ đau cần được hiểu biết trọn vẹn’: này các tỳ kheo, những điều từ trước chưa từng nghe như kiến giải khởi lên, trí khởi lên, tuệ khởi lên, minh trí khởi lên, ánh sáng khởi lên trong Ta.
7-9. Kiến giải khởi lên: theo nghĩa nào?… [hoàn tất như trên]…
10. ‘Sự thực cao cả này về khổ đau đã được hiểu biết trọn vẹn’: này các tỳ kheo, … ánh sáng khởi lên trong Ta.
11-13. Kiến giải khởi lên: theo nghĩa nào?
14. ‘Có sự thực cao cả này về nguồn gốc của khổ đau’: này các tỳ kheo, những điều từ trước chưa… ánh sáng khởi lên trong Ta.
15. Kiến giải khởi lên: theo nghĩa nào?… Ánh sáng khởi lên: theo nghĩa nào?…
Kiến giải khởi lên theo nghĩa thấy rõ.. Ánh sáng khởi lên theo nghĩa hào quang.
16. Kiến giải là một trạng thái, nghĩa như là thấy rõ của nó là một nghĩa… Ánh sáng là một trạng thái, nghĩa như là hào quang của nó là một nghĩa. Năm trạng thái này có nguồn gốc của khổ đau làm nền tảng cho chúng, có sự thực làm nền tảng cho chúng… được thiết lập trên sự thực.
Bánh Xe Giáo Pháp: Bánh Xe Giáo Pháp theo nghĩa nào… [hoàn tất như ở đ. 4]
17. Năng lực gây ảnh hưởng của tín là Giáo Pháp và … [hoàn tất như ở đ. 5]
18.‘Sự thực cao cả này về nguồn gốc của khổ đau phải bị từ bỏ’: này các tỳ kheo, những điều từ trước chưa…. ánh sáng khởi lên trong Ta.
19-21. Kiến giải khởi lên: theo nghĩa nào? … [lập lại các đ. 15-17]
22. ‘Sự thực cao cả này về nguồn gốc của khổ đau đã bị từ bỏ’: này các tỳ kheo, những điều từ trước chưa…. ánh sáng khởi lên trong Ta. [163]
23-25. Kiến giải khởi lên: theo nghĩa nào? … [lập lại các đ. 15-17]
26. ‘Có sự thực cao cả này về sự chấm dứt khổ đau’: này các tỳ kheo, những điều từ trước chưa… ánh sáng khởi lên trong Ta.
27. Kiến giải khởi lên: theo nghĩa nào?… Ánh sáng khởi lên: theo nghĩa nào?…
Kiến giải khởi lên theo nghĩa thấy rõ… Ánh sáng khởi lên theo nghĩa hào quang.
28. Kiến giải là một trạng thái, nghĩa như là thấy rõ của nó là một nghĩa… Ánh sáng là một trạng thái, nghĩa như là hào quang của nó là một nghĩa. Năm trạng thái này có sự chấm dứt khổ đau làm nền tảng cho chúng, có sự thực làm nền tảng cho chúng… được thiết lập trên sự thực.
Bánh Xe Giáo Pháp: Bánh Xe Giáo Pháp theo nghĩa nào… [hoàn tất như ở đ. 4]
29. Năng lực gây ảnh hưởng của tín là Giáo Pháp và … [hoàn tất như ở đ. 5]
30.‘Sự thực cao cả này về sự chấm dứt khổ đau cần được thực chứng’: này các tỳ kheo, những điều từ trước chưa…. ánh sáng khởi lên trong Ta.
31-33. Kiến giải khởi lên: theo nghĩa nào? … [lập lại các đ. 27-29]
34. ‘Sự thực cao cả này về sự chấm dứt khổ đau đã được thực chứng’: này các tỳ kheo, những điều từ trước chưa…. ánh sáng khởi lên trong Ta.
35-37. Kiến giải khởi lên: theo nghĩa nào? … [lập lại các đ. 27-29]
38. ‘Có sự thực cao cả này về con đường dẫn đến chấm dứt khổ đau’: này các tỳ kheo, những điều từ trước chưa… ánh sáng khởi lên trong Ta.
39. Kiến giải khởi lên: theo nghĩa nào?… Ánh sáng khởi lên: theo nghĩa nào?…
Kiến giải khởi lên theo nghĩa thấy rõ… Ánh sáng khởi lên theo nghĩa hào quang.
40. Kiến giải là một trạng thái, nghĩa như là thấy rõ của nó là một nghĩa… Ánh sáng là một trạng thái, nghĩa như là hào quang của nó là một nghĩa. Năm trạng thái này có con đường dẫn đến sự chấm dứt khổ đau làm nền tảng cho chúng, có sự thực làm nền tảng cho chúng… được thiết lập trên sự thực.
Bánh Xe Giáo Pháp: Bánh Xe Giáo Pháp theo nghĩa nào… [hoàn tất như ở đ. 4]
41. Năng lực gây ảnh hưởng của tín là Giáo Pháp và … [hoàn tất như ở đ. 5]…
42.’’Sự thực cao cả này về con đường dẫn đến chấm dứt khổ đau cần được tu tập’: này các tỳ kheo, những điều từ trước chưa…. ánh sáng khởi lên trong Ta.’
43-45. Kiến giải khởi lên: theo nghĩa nào? … [lập lại các đ. 39-41]
46. ‘‘Sự thực cao cả này về con đường dẫn đến chấm dứt khổ đau đã được tu tập’: này các tỳ kheo, những điều từ trước chưa…. ánh sáng khởi lên trong Ta.’
47-49. Kiến giải khởi lên: theo nghĩa nào? … [lập lại các đ. 39-41]
50. ‘’Có sự quán tưởng này về thân đúng như thân’: này các tỳ kheo, những điều từ trước chưa… ánh sáng khởi lên trong Ta. ‘Sự quán tưởng này về thân đúng như thân cần được tu tập’: này các tỳ kheo, những điều từ trước chưa… ánh sáng khởi lên trong Ta. ‘Sự quán tưởng này về thân đúng như thân đã được tu tập’: này các tỳ kheo, những điều từ trước chưa… ánh sáng khởi lên trong Ta.’
‘Có sự quán tưởng này về cảm giác đúng như cảm giác: này các tỳ kheo,…
‘Có sự quán tưởng này về tâm đúng như tâm: này các tỳ kheo,…
‘Có sự quán tưởng này về đối tượng tâm ý đúng như đối tượng tâm ý: này các tỳ kheo,… ánh sáng khởi lên trong Ta. (S v 178).
51. ‘‘Có sự quán tưởng này về thân đúng như thân: này các tỳ kheo, những điều từ trước chưa… ánh sáng khởi lên trong Ta.’
52. Kiến giải khởi lên: theo nghĩa nào? … Ánh sáng khởi lên: theo nghĩa nào?
Kiến giải khởi lên theo nghĩa thấy rõ… Ánh sáng khởi lên theo nghĩa hào quang.
53. Kiến giải là một trạng thái, nghĩa thấy rõ của nó là một nghĩa… Ánh sáng là một trạng thái, nghĩa hào quang của nó là một nghĩa. Năm trạng thái này có thân làm nền tảng cho chúng, có nền tảng của quán niệm làm nền tảng cho chúng… được thiết lập trên nền tảng của quán niệm.
Bánh Xe Giáo Pháp: Bánh Xe Giáo Pháp theo nghĩa nào… [hoàn tất như ở đ. 4]
54. Năng lực gây ảnh hưởng của tín là Giáo Pháp và … [hoàn tất như ở đ. 5]…
55-58. ‘‘Sự quán tưởng này về thân đúng như thân cần được tu tập’: này các tỳ kheo, những điều từ trước chưa… ánh sáng khởi lên trong Ta.’
59-62. ‘‘Sự quán tưởng này về thân đúng như thân đã được tu tập’: này các tỳ kheo, những điều từ trước chưa… ánh sáng khởi lên trong Ta.’
63-74. … Năm trạng thái này có cảm giác làm nền tảng cho chúng, có nền tảng của quán niệm làm nền tảng cho chúng…
75-86. … Năm trạng thái này có tâm làm nền tảng cho chúng, có nền tảng của quán niệm làm nền tảng cho chúng…
87-90. … Năm trạng thái này có đối tượng tâm ý làm nền tảng cho chúng, có nền tảng của quán niệm làm nền tảng cho chúng… [164]
91. ‘‘Có nền tảng này của thần thông (đường đưa đến uy lực) vốn có cả định do ý muốn và hành là nỗ lực’: này các tỳ kheo, những điều từ trước chưa từng nghe như kiến giải khởi lên, … ánh sáng khởi lên trong Ta. ‘‘Nền tảng này của thần thông có cả định do ý muốn và hành là nỗ lực cần được tu tập’: này các tỳ kheo, những điều chưa từng nghe… ánh sáng khởi lên trong Ta. ‘‘Nền tảng này của thần thông có cả định do ý muốn và hành là nỗ lực đã được tu tập’: này các tỳ kheo, những điều chưa từng nghe… ánh sáng khởi lên trong Ta.
‘‘Có nền tảng này của thần thông có cả định do tinh tấn và hành là nỗ lực’:…
‘‘Có nền tảng này của thần thông có cả định do tâm và hành là nỗ lực’:…
‘‘Có nền tảng này của thần thông có cả định do suy tư và hành là nỗ lực’: … (S v 258)
92. ‘‘Có nền tảng này của thần thông có cả định do ý muốn và hành là nỗ lực: này các tỳ kheo, những điều từ trước chưa… ánh sáng khởi lên trong Ta.’
93. Kiến giải khởi lên: theo nghĩa nào? … Ánh sáng khởi lên: theo nghĩa nào?
Kiến giải là một trạng thái, nghĩa thấy rõ của nó là một nghĩa… Ánh sáng là một trạng thái, nghĩa hào quang của nó là một nghĩa. Năm trạng thái này có ý muốn làm nền tảng cho chúng, có nền tảng của thần thông làm nền tảng cho chúng… được thiết lập trên nền tảng của thần thông.
94. Bánh Xe Giáo Pháp: Bánh Xe Giáo Pháp theo nghĩa nào… [hoàn tất như ở đoạn 4]
95. Năng lực gây ảnh hưởng của tín là Giáo Pháp và … [hoàn tất như ở đ. 5]…
96-99. ‘‘Nền tảng này của thần thông có cả định do ý muốn và hành là nỗ lực cần được tu tập: này các tỳ kheo, những điều từ trước chưa… ánh sáng khởi lên trong Ta.’
100-103. ‘‘Nền tảng này của thần thông có cả định do ý muốn và hành là nỗ lực đã được tu tập: này các tỳ kheo, những điều từ trước chưa… ánh sáng khởi lên trong Ta.’
104-115. … Năm trạng thái này có tinh tấn làm nền tảng cho chúng, có nền tảng của thần thông làm nền tảng cho chúng…
116-127. … Năm trạng thái này có tâm làm nền tảng cho chúng, có nền tảng của thần thông làm nền tảng cho chúng…
128-139. … Năm trạng thái này có suy tư làm nền tảng cho chúng, có nền tảng của thần thông làm nền tảng cho chúng… [165] Như vậy nó là Bánh Xe Giáo Pháp.
CHẤM DỨT PHẦN LUẬN VỀ BÁNH XE GIÁO PHÁP