PHẦN DỊCH ÂM
TỨ THẬP NHỊ CHƯƠNG KINH
(Hậu Hán Ca-diếp Ma-đằng cộng Pháp Lan dịch)
KINH TỰ
Thế Tôn thành đạo dĩ, tác thị tư duy: “Ly dục tịch tĩnh, thị tối vi thắng.” Trụ đại thiền định, hàng chư ma đạo. Ư Lộc dã uyển trung, chuyển Tứ đế Pháp luân, độ Kiều-trần-như đẳng ngũ nhân nhi chứng đạo quả.
Phục hữu tỳ-kheo sở thuyết chư nghi, cầu Phật tấn chỉ. Thế Tôn giáo sắc, nhất nhất khai ngộ, hiệp chưởng kính nặc, nhi thuận tôn sắc.
ĐỆ NHẤT CHƯƠNG
XUẤT GIA CHỨNG QUẢ
Phật ngôn: Từ thân xuất gia, thức tâm đạt bổn, giải vô vi pháp, danh viết sa-môn. Thường hành nhị bá ngũ thập giới, tấn chí thanh tịnh, vi Tứ chân đạo hạnh, thành A-la-hán.
A-la-hán giả năng phi hành biến hóa, khoáng kiếp thọ mạng, trụ động thiên địa. Thứ vi A-na-hàm.
A-na-hàm giả, thọ chung linh thần thướng Thập cửu thiên, chứng A-la-hán. Thứ vi Tư-đà-hàm.
Tư-đà-hàm giả, nhất thướng nhất hoàn, tức đắc A-la-hán. Thứ vi Tu-đà-hoàn.
Tu-đà-hoàn giả, thất tử thất sanh, tiện chứng A-la-hán.
Ái dục đoạn giả, như tứ chi đoạn, bất phục dụng chi.
ĐỆ NHỊ CHƯƠNG
ĐOẠN DỤC TUYỆT TRẪM
Phật ngôn: Xuất gia sa-môn giả đoạn dục khử ái, thức tự tâm nguyên, đạt Phật thâm lý, ngộ vô vi pháp, nội vô sở đắc, ngoại vô sở cầu, tâm bất hệ đạo, diệc bất kết nghiệp, vô niệm vô tác, phi tu phi chứng, bất lịch chư vị, nhi tự sùng tối, danh chi vi đạo.
ĐỆ TAM CHƯƠNG
CÁT ÁI KHỬ THAM
Phật ngôn: Thế trừ tu phát nhi vi sa-môn, thọ đạo pháp giả, khử thế tư tài, khất cầu thủ túc. Nhật trung nhất tự, thọ hạ nhất túc, thận vật tái hỹ. Sử nhân ngu tế giả, ái dữ dục dã.
ĐỆ TỨ CHƯƠNG
THIỆN ÁC TỊNH MINH
Phật ngôn: Chúng sanh dĩ thập sự vi thiện, diệt dĩ thập sự vi ác. Hà đẳng vi thập? Thân tam, khẩu tứ, ý tam. Thân tam giả: sát, đạo, dâm. Khẩu tứ giả: lưỡng thiệt, ác khẩu, vọng ngôn, ỷ ngữ. Ý tam giả: tật, nhuế, si. Như thị thập sự, bất thuận Thánh đạo, danh Thập ác hạnh. Thị ác nhược chỉ, danh Thập thiện hạnh nhĩ.
ĐỆ NGŨ CHƯƠNG
CHUYỂN TRỌNG LINH KHINH
Phật ngôn: Nhân hữu chúng quá, nhi bất tự hối. Đốn tức kỳ tâm, tội lai phó thân, như thủy quy hải tiệm thành thâm quảng. Nhược nhân hữu quá, tự giải tri phi, cải ác hành thiện, tội tự tiêu diệt, như bệnh đắc hãn, tiệm hữu thuyên tổn nhĩ.
ĐỆ LỤC CHƯƠNG
NHẪN ÁC VÔ SÂN
Phật ngôn: Ác nhân văn thiện, cố lai náo loạn giả. Nhữ tự cấm tức, đương vô sân trách. Bỉ lai ác giả, nhi tự ác chi.
ĐỆ THẤT CHƯƠNG
ÁC HOÀN BỔN THÂN
Phật ngôn: Hữu nhân văn ngô thủ đạo, hành đại nhân từ, cố trí mạ Phật. Phật mặc bất đối. Mạ chỉ. Vấn viết: Tử dĩ lễ tùng nhân, kỳ nhân bất nạp, lễ quy tử hồ? Đối viết: Quy hỹ.
Phật ngôn: Kim tử mạ ngã, ngã kim bất nạp, tử tự trì họa quy tử thân hỹ. Du hưởng ứng thanh, ảnh chi tùy hình, chung vô miễn ly. Thận vật vi ác.
ĐỆ BÁT CHƯƠNG
TRẦN THÓA TỰ Ô
Phật ngôn: Ác nhân hại hiền giả, du ngưỡng thiên nhi thóa. Thóa bất chí thiên, hoàn tùng kỷ đọa. Nghịch phong dương trần, trần bất chí bỉ, hoàn bộn kỷ thân. Hiền bất khả hủy, họa tất diệt kỷ.
ĐỆ CỬU CHƯƠNG
PHẢN BỔN HỘI ĐẠO
Phật ngôn: Bác văn ái đạo, đạo tất nan hội. Thủ chí phụng đạo, kỳ đạo thậm đại.
ĐỆ THẬP CHƯƠNG
HỶ THÍ HOẠCH PHƯỚC
Phật ngôn: “Đổ nhân thí đạo, trợ chi hoan hỷ, đắc phước thậm đại.” Sa-môn vấn viết: “Thử phước tận hồ?”
Phật ngôn: “Thí như nhất cự chi hỏa, sổ bá thiên nhân các dĩ cự lai phân thủ, thục thực, trừ minh, thử cự như cố. Phước diệc như chi.”
ĐỆ THẬP NHẤT CHƯƠNG
THÍ PHẠN CHUYỂN THẮNG
Phật ngôn: Phạn ác nhân bá, bất như phạn nhất thiện nhân.
Phạn thiện nhân thiên, bất như phạn nhất trì ngũ giới giả.
Phạn ngũ giới giả vạn, bất như phạn nhất Tu-đà-hoàn.
Phạn bá vạn Tu-đà-hoàn, bất như phạn nhất Tư-đà-hàm.
Phạn thiên vạn Tư-đà-hàm, bất như phạn nhất A-na-hàm.
Phạn nhất ức A-na-hàm, bất như phạn nhất A-la-hán.
Phạn thập ức A-la-hán, bất như phạn nhất Bích-chi Phật.
Phạn bá ức Bích-chi Phật, bất như phạn nhất Tam thế chư Phật.
Phạn thiên ức Tam thế chư Phật, bất như phạn nhất Vô niệm, vô trụ, vô tu, vô chứng chi giả.
ĐỆ THẬP NHỊ CHƯƠNG
CỬ NAN KHUYẾN TU
Phật ngôn: Nhân hữu nhị thập nan:
1. Bần cùng bố thí nan.
2. Hào quý học đạo nan.
3. Khí mạng tất tử nan.
4. Đắc đổ Phật kinh nan.
5. Sanh trị Phật thế nan.
6. Nhẫn sắc nhẫn dục nan.
7. Kiến hảo bất cầu nan.
8. Bị nhục bất sân nan.
9. Hữu thế bất lâm nan.
10. Xúc sự vô tâm nan.
11. Quảng học bác cứu nan.
12. Trừ diệt ngã mạn nan.
13. Bất khinh vị học nan.
14. Tâm hành bình đẳng nan.
15. Bất thuyết thị phi nan.
16. Hội thiện tri thức nan.
17. Kiến tánh học đạo nan.
18. Tùy hóa độ nhân nan.
19. Đổ cảnh bất động nan.
20. Thiện giải phương tiện nan.
ĐỆ THẬP TAM CHƯƠNG
VẤN ĐẠO TÚC MẠNG
Sa-môn vấn Phật: “Dĩ hà nhân duyên, đắc tri túc mạng, hội kỳ chí đạo?” Phật ngôn: “Tịnh tâm, thủ chí, khả hội chí đạo. Thí như ma kính, cấu khứ, minh tồn. Đoạn dục, vô cầu, đương đắc túc mạng.”
ĐỆ THẬP TỨ CHƯƠNG
THỈNH VẤN THIỆN ĐẠI
Sa-môn vấn Phật: “Hà giả vi thiện? Hà giả tối đại?”
Phật ngôn: “Hành đạo, thủ chân giả thiện. Chí dữ đạo hiệp giả đại.”
ĐỆ THẬP NGŨ CHƯƠNG
THỈNH VẤN LỰC MINH
Sa-môn vấn Phật: “Hà giả đa lực? Hà giả tối minh?”
Phật ngôn: “Nhẫn nhục đa lực, bất hoài ác cố, kiêm gia an kiện. Nhẫn giả vô ác, tất vi nhân tôn. Tâm cấu diệt tận, tịnh vô hà uế, thị vi tối minh, Vị hữu thiên địa đải ư kim nhật, thập phương sở hữu, vô hữu bất kiến, vô hữu bất tri, vô hữu bất văn, đắc Nhất thiết trí, khả vị minh hỹ.”
ĐỆ THẬP LỤC CHƯƠNG
XẢ ÁI ĐẮC ĐẠO
Phật ngôn: “Nhân hoài ái dục, bất kiến đạo giả. Thí như trừng thuỷ, trí thủ giảo chi. Chúng nhân cộng lâm, vô hữu đổ kỳ ảnh giả. Nhân dĩ ái dục giao thác, tâm trung trược hưng, cố bất kiến đạo. Nhữ đẳng sa-môn đương xả ái dục. Ái dục cấu tận, đạo khả kiến hỹ.
ĐỆ THẬP THẤT CHƯƠNG
MINH LAI ÁM TẠ
Phật ngôn: phù kiến Đạo giả, thí như trì cự, nhập minh thất trung, Kỳ minh tức diệt, nhi minh độc tồn. Học Đạo kiến Đế, Vô minh tức diệt, nhi Minh thường tồn hỹ.
ĐỆ THẬP BÁT CHƯƠNG
NIỆM ĐẲNG BỔN KHÔNG
Phật ngôn: Ngô Pháp niệm vô niệm niệm, hành vô hành hạnh, ngôn vô ngôn ngôn, tu vô tu tu. Hội giả cận nhĩ, mê giã viễn hồ. Ngôn ngữ đạo đoạn, phi vật sở câu. Sai chi hào ly, thất chi tu du.
ĐỆ THẬP CỬU CHƯƠNG
GIẢ CHÂN TỊNH QUÁN
Phật ngôn: “Quán thiên địa, niệm phi thường; quán thế giới, niệm phi thường; quán linh giác, tức Bồ-đề. Như thị tri thức, đắc đạo tật hỹ.”
ĐỆ NHỊ THẬP CHƯƠNG
SUY NGÃ BỔN KHÔNG
Phật ngôn: “Đương niệm thân trung tứ đại, các tự hữu danh, đô vô ngã giả. Ngã ký đô vô, kỳ như huyễn nhĩ.”
ĐỆ NHỊ THẬP NHẤT CHƯƠNG
DANH THANH TÁN BỔN
Phật ngôn: “Nhân tùy tình dục, cầu ư thanh danh. Thanh danh hiển trước, thân dĩ cố hỹ! Tham thế thường danh, nhi bất học đạo, uổng công lao hình. Thí như thiêu hương, tuy nhân văn hương, hương chi tận hỹ. Nguy thân chi hỏa nhi tại kỳ hậu.”
ĐỆ NHỊ THẬP NHỊ CHƯƠNG
TÀI SẮC CHIÊU KHỔ
Phật ngôn: “Tài sắc ư nhân, nhân chi bất xả, thí như đao nhận hữu mật, bất túc nhất xan chi mỹ. Tiểu nhi thỉ chi, tắc hữu cát thiệt chi hoạn.”
ĐỆ NHỊ THẬP TAM CHƯƠNG
THÊ TỬ THẬM NGỤC
Phật ngôn: “Nhân hệ ư thê tử, xá trạch, thậm ư lao ngục. Lao ngục hữu tán thích chi kỳ, thê tử vô viễn ly chi niệm. Tình ái ư sắc, khởi đán khu trì? Tuy hữu hổ khẩu chi hoạn, tất tồn cam phục, đầu nê tự nịch, cố viết phàm phu. Thấu đắc thử môn, xuất trần La-hán.”
ĐỆ NHỊ THẬP TỨ CHƯƠNG
SẮC DỤC CHƯỚNG ĐẠO
Phật ngôn: “Ái dục mạc thậm ư sắc. Sắc chi vi dục, kỳ đại vô ngoại. Lại hữu nhất hỹ. Nhược sử nhị đồng, phổ thiên chi nhân, vô năng vi đạo giả hỹ.”
ĐỆ NHỊ THẬP NGŨ CHƯƠNG
DỤC HỎA THIÊU THÂN
Phật ngôn: “Ái dục chi nhân, do như chấp cự nghịch phong nhi hành. Tất hữu thiêu thủ chi hoạn.”
ĐỆ NHỊ THẬP LỤC CHƯƠNG
THIÊN MA NHIỄU PHẬT
Thiên thần hiến ngọc nữ ư Phật, dục hoại Phật ý. Phật ngôn: “Cách nang chúng uế, nhĩ lai hà vi? Khứ. Ngô bất dụng.” Thiên thần dũ kính, nhân vấn đạo ý. Phật vị giải thuyết, tức đắc Tu-đà-hoàn quả.”
ĐỆ NHỊ THẬP THẤT CHƯƠNG
VÔ TRƯỚC ĐẮC ĐẠO
Phật ngôn: “Phù vi đạo giả, do mộc tại thủy, tầm lưu nhi hành. Bất xúc lưỡng ngạn, bất vi nhân thủ, bất vi quỉ thần sở già, bất vi hồi lưu sở trụ, diệc bất hủ bại. Ngô bảo thử mộc quyết định nhập hải.
Học đạo chi nhân, bất vi tình dục sở hoặc, bất vi chúng tà sở nhiễu, tinh tấn vô vi. Ngô bảo thử nhân tất đắc đạo hỹ.”
ĐỆ NHỊ THẬP BÁT CHƯƠNG
Ý MÃ MẠC TÚNG
Phật ngôn: “Thận vật tín nhữ ý, nhữ ý bất khả tín. Thận vật dữ sắc hội, sắc hội tức họa sanh. Đắc A-la-hán dĩ, nãi khả tín nhữ ý.”
ĐỆ NHỊ THẬP CỬU CHƯƠNG
CHÁNH QUÁN ĐỊCH SẮC
Phật ngôn: “Thận vật thị nữ sắc, diệc mạc cộng ngôn ngữ. Nhược dữ ngữ giả, chánh tâm tư niệm: Ngã vi Sa-môn, xử ư trược thế, đương như liên hoa, bất vi nê ô. Tưởng kỳ lão giả như mẫu, trưởng giả như tỷ, thiếu giả như muội, trĩ giả như tử, sanh độ thoát tâm, tức diệt ác niệm.”
ĐỆ TAM THẬP CHƯƠNG
DỤC HỎA VIỄN LY
Phật ngôn: “Phù vi đạo giả, như bị càn thảo, hỏa lai tu tị. Đạo nhân kiến dục, tất đương viễn chi.”
ĐỆ TAM THẬP NHẤT CHƯƠNG
TÂM TỊCH DỤC TRỪ
Hữu nhân hoạn dâm bất chỉ, dục tự trừ âm. Phật vị chi viết: “Nhược đoạn kỳ âm, bất như đoạn tâm. Tâm như công tào. Công tào nhược chỉ, tùng giả đô tức. Tà tâm bất chỉ, đoạn âm hà ích?”
Phật vị thuyết kệ:
“Dục sanh ư nhữ ý,
Ý dĩ tư tưởng sanh;
Nhị tâm các tịch tĩnh,
Phi sắc diệc phi hành.”
Phật ngôn: “Thử kệ thị Ca-diếp Phật thuyết.”
ĐỆ TAM THẬP NHỊ CHƯƠNG
NGÃ KHÔNG BỐ DIỆT
Phật ngôn: “Nhân tùng ái dục sanh ưu, tùng ưu sanh bố. Nhược ly ư ái, hà ưu, hà bố?”
ĐỆ TAM THẬP TAM CHƯƠNG
TRÍ MINH PHÁ MA
Phật ngôn: “Phù vi đạo giả, thí như nhất nhân dữ vạn nhân chiến, quải khải xuất môn, ý hoặc khiếp nhược, hoặc bán lộ nhi thối, hoặc cách đấu nhi tử, hoặc đắc thắng nhi hoàn. Sa-môn học đạo, ưng đương kiên trì kỳ tâm, tinh tấn dũng nhuệ, bất úy tiền cảnh, phá diệt chúng ma, nhi đắc đạo quả.
ĐỆ TAM THẬP TỨ CHƯƠNG
XỬ TRUNG ĐẮC ĐẠO
Hữu sa-môn dạ tụng Ca-diếp Phật Di giáo kinh. Kỳ thanh bi khẩn, tư hối dục thối. Phật vấn chi viết: “Nhữ tích tại gia, tằng vi hà nghiệp?”
Đối viết: “Ái đàn cầm.”
Phật ngôn: “Huyền hoãn như hà?”
Đối viết: “Bất minh hỹ.”
“Huyền cấp như hà?”
Đối viết: “Thanh tuyệt hỹ.”
“Cấp hoãn đắc trung như hà?”
Đối viết: “Chư âm phổ hỹ.”
Phật ngôn: “Sa-môn học đạo diệc nhiên. Tâm nhược điều thích, đạo khả đắc hỹ. Ư đạo nhược bạo, bạo tức thân bì. Kỳ thân nhược bì, ý tức sanh não. Ý nhược sanh não, hành tức thối hỹ. Kỳ hành ký thối, tội tất gia hỹ. Đản thanh tịnh an lạc, đạo bất thất hỹ.”
ĐỆ TAM THẬP NGŨ CHƯƠNG
CẤU KHỨ MINH TỒN
Phật ngôn: “Như nhân đoán thiết, khử tể thành khí; khí tức tinh hảo. Học đạo chi nhân khử tâm cấu nhiễm, hạnh tức thanh tịnh hỹ.
ĐỆ TAM THẬP LỤC CHƯƠNG
TRIỂN CHUYỂN HOẠCH THẮNG
Phật ngôn: “Nhân ly ác đạo, đắc vi nhân nan.
“Ký đắc vi nhân, khử nữ tức nam nan.
“Ký đắc vi nam, lục căn hoàn cụ nan.
“Lục căn ký cụ, sanh trung quốc nan.
“Ký sanh trung quốc, trị Phật thế nan.
“Ký trị Phật thế, ngộ đạo giả nan.
“Ký đắc ngộ đạo, hưng tín tâm nan.
“Ký hưng tín tâm, phát Bồ-đề tâm nan.
“Ký phát Bồ-đề tâm, Vô tu vô chứng nan.”
ĐỆ TAM THẬP THẤT CHƯƠNG
NIỆM GIỚI CẬN ĐẠO
Phật ngôn: “Phật tử ly ngô sổ thiên lý, ức niệm ngô giới, tất đắc đạo quả. Tại ngô tả hữu, tuy thường kiến ngô, bất thuận ngô giới, chung bất đắc đạo.”
ĐỆ TAM THẬP BÁT CHƯƠNG
SANH TỨC HỮU DIỆT
Phật vấn sa-môn: “Nhân mạng tại kỷ gian?” Đối viết: “Sổ nhật gian.” Phật ngôn: “Tử vị tri đạo.”
Phục vấn nhất sa-môn: “Nhân mạng tại kỷ gian?”
Đối viết: “Phạn thực gian.”
Phật ngôn: “Tử vị tri đạo.”
Phục vấn nhất sa-môn: “Nhân mạng tại kỷ gian?”
Đối viết: “Tại hô hấp gian.”
Phật ngôn: “Thiện tai! Tử tri đạo hỹ.”
ĐỆ TAM THẬP CỬU CHƯƠNG
GIÁO HỐI VÔ SAI
Phật ngôn: “Học Phật đạo giả, Phật sở ngôn thuyết, giai ưng tín thuận. Thí như thực mật, trung biên giai điềm. Ngô kinh diệc nhĩ.”
ĐỆ TỨ THẬP CHƯƠNG
HÀNH ĐẠO TẠI TÂM
Phật ngôn: “Sa-môn hành đạo, vô như ma ngưu. Thân tuy hành đạo, tâm đạo bất hành. Tâm đạo nhược hành, hà dụng hành đạo?”
ĐỆ TỨ THẬP NHẤT CHƯƠNG
TRỰC TÂM XUẤT DỤC
Phật ngôn: “Phù vi đạo giả, như ngưu phụ trọng, hành thâm nê trung. Bì cực, bất cảm tả hữu cố thị. Xuất ly ứ nê, nãi khả tô tức. Sa-môn đương quán tình dục thậm ư ứ nê, trực tâm niệm đạo, khả miễn khổ hỹ.”
ĐỆ TỨ THẬP NHỊ CHƯƠNG
ĐẠT THẾ TRI HUYỄN
Phật ngôn: “Ngô thị vương hầu chi vị như quá khích trần; thị kim ngọc chi bửu như ngõa lịch; thị hoàn tố chi phục như tệ bạch; thị đại thiên giới như nhất ha tử; thị A-nậu trì thủy như đồ túc du.
“Thị phương tiện môn như hóa bửu tụ; thị Vô thượng thừa như mộng kim bạch; thị Phật đạo như nhãn tiền hoa; thị thiền định như Tu-di trụ; thị Niết-bàn như trú tịch ngộ; thị đảo chánh như lục long vũ; thị bình đẳng như nhất chân địa; thị hưng hóa như tứ thời mộc.”
Chư đại tỳ-kheo văn Phật sở thuyết, hoan hỷ phụng hành.